Śmiech jako lekarstwo
Śmiech jest tym, co sprawia, że nasz świat społeczny się kręci, wzbogaca nasze relacje. Odgrywa ważną rolę w naszej społecznej komunikacji. Chociaż małpy człekokształtne potrafią się śmiać (śmiech stanowi taki początek ich zachowań społecznych, zaprasza do zabawy), to dopiero u ludzi odgrywa istotne znaczenie.
Robin Dunbar wskazuje, że jego udział w interakcjach społecznych jest wręcz niezastąpiony. Nasz poziom zadowolenia z kontaktu z drugim człowiekiem staje się wyższy, jeżeli towarzyszy mu uśmiech. W literaturze naukowej ponadto występuje koncepcja uśmiechu Duchenne’a, czyli uśmiechu łagodnego, przyjemnego, który sprzyja wydzielaniu endorfin.
Na znaczenie uśmiechu zwrócił również uwagę Karol Darwin, który w swojej książce „O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt” (1872) pisał, że wyrażanie uczuć przez ludzi ma swoje ewolucyjne uzasadnienie. W sumie można przyjąć, że rodzimy się już gotowi do uśmiechu. Pierwszy rodzaj uśmiechu, jaki pojawia się w naszym życiu, ma charakter fizjologiczny. Badania wykazują natomiast, że niektóre noworodki, już od trzeciej doby po urodzeniu, naśladują uśmiech matki, zaś w wieku dwóch – trzech miesięcy wszystkie niemowlęta obdarzają uśmiechem społecznym najbliższe otoczenie.
Uśmiech odgrywa ważną rolę w różnego rodzaju interakcjach społecznych. Wyzwala w nas ciepłe uczucia w stosunku do osoby, którą nim obdarzamy. Endorfiny, które się wówczas wydzielają, sprawiają, że człowiek ten budzi nasze zaufanie. Za pomocą uśmiechu potwierdzamy zainteresowanie, chęć lepszego poznania danej osoby. Powoli, krok po kroku, ośmieleni uśmiechem, wchodzimy w relację z drugą osobą. Według badań Tatiany Vlahovic
i Sama Robertsa uśmiech odgrywa bardzo ważną rolę. Badacze ci wykazali bowiem, że osiągamy wyższy stopień zadowolenia z kontaktu z drugim człowiekiem, jeśli choć trochę się śmiejemy – śmiech, nawet w symbolicznych formach, np. emotikon, ma znacznie większy wpływ na to, jak szczęśliwi się czujemy. Zaznaczenie uśmiechu w wiadomości tekstowej, powoduje, że nasza satysfakcja z konwersacji zwiększa się o 30%.
Gelotologia (greckie gelos – śmiech) to nauka badającej jak śmiech wpływa na nasze zdrowie, psychikę, ciało. Potocznie nazywana jako śmiechoterapia. Można powiedzieć, że śmiech jest dobry na wszystko. Przyśpiesza przemianę materii, dobry jest dla naszego układu oddechowego (wtedy głębiej oddychamy, przez co lepiej dotleniamy nasz organizm). Podczas głębokiego śmiech (takiego ha, ha, ha, a nie hi, hi, hi) wydzielają się hormony szczęścia tzw. endorfiny, obniża się poziom hormonu stresu, poprawia się koncentracja, pamięć itd. Jak widzimy śmiech jest bardzo ważny nie tylko dla naszych kontaktów i relacji społecznych, ale i dla naszego zdrowia.
Opracowano na podstawie: R. Dunbar, Anatomia miłości i zdrady. Co nauka mówi o namiętnościach człowieka, Kraków 2016.
